۲۵ سپتمبر، سالروز قتل‌عام هزاره‌ها توسط امیر عبدالرحمان جابر
نقل از منابع خارجی
برگردان به فارسی: عباس دلجو
امیر عبدالرحمان جابر و لشکریان خونخوارش در طول ده سال( ۱۸۸۷ تا ۱۸۹۵ میلادی) بیش از نصف نیروی انسانی هزاره‌ها را قتل‌عام نمودند و در سپتمبر ۱۸۹۵ با نابودی و انقیاد هزاره‌ها این جنگ خانمانسوز به پایان رسید. به همین خاطر هزاره‌ها روز ۲۵ سپتمبر را به عنوان سالروز نسل‌کشی هزاره‌ها درنظر گرفته اند.
اما اندیشمندان، نخبگان و جوانان روشن‌اندیش و با درد و درک جامعه هزاره نباید فراموش کنند که روز ۲۵ سپتمبر نه تنها روز یادبود قربانیان مظلوم هزاره که روز فریاد دادخواهی و ارایه کیفرخواست نسل‌کشی هزاره‌ها در دادگاه تاریخ، در دادگاه‌های کیفری بین‌المللی و وجدان‌های پاک انسان‌های آزاده جهان نیز باشد.
زیرا کشتار بی‌رحمانه هزاره‌ها توسط امیر عبدالرحمان جابر نه تنها قتل نفس که از مصادیق عریان “ژنوساید”و نسل‌کشی سازمان یافته نیز محسوب می‌شود که بر اساس ماده دوم، ماده سوم ، ماده چهارم و ماده ششم قطعنامه شماره ۸۶۱ مورخ ۱۱ دسامبر ۱۹۴۶ مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مرتکبین به این اعمال جنایتکارانه، محکوم به مجازات می‌باشند:
ماده دوم: ” در این قرارداد مفهوم کلمه ژنوساید، یکی از اعمال مشروح زیر است که به نیت نابودی تمام یا قسمتی از گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی صورت می گیرد:
۱ – قتل اعضای گروه.
۲ – صدمه شدید نسبت به سلامت جسمی یا روحی افراد آن گروه.
۳ – قراردادن عمدی گروه در معرض وضعیت زندگانی نامناسبی که منتهی به زوال و نابودی قوای جسمی، کلی یا جزیی آن شود.
۴ – اقداماتی که به منظور جلوگیری از توالد و تناسل آن گروه صورت گیرد.
۵ – انتقال اجباری اطفال آن گروه به گروه دیگر.
ماده سوم: اعمال زیر مشمول مجازات خواهد شد:
۱ – ژنوساید کشتار دسته جمعی
۲ – تبانی به منظور ارتکاب ژنوساید
۳ – تحریک مستقیم برای ارتکاب ژنوساید
۴ – شروع به عمل کشتار جمعی
۵ – شرکت در جرم کشتار جمعی
ماده چهارم: “اشخاصی که مرتکب ژنوساید یا اعمال مشروحه در ماده سوم شوند، اعم از اینکه اعضای حکومت یا مستخدمین دولت یا اشخاص عادی باشند، مجازات خواهند شد.”
ماده ششم: “افرادی که متهم به قتل‌عام و یا دیگر اعمالی که در ماده سوم ذکر شده است می‌باشند، در دادگاه صلاحیتدار کشوری که جرم در آن واقع شده است و مطابق قوانین آن کشور و یا به وسیله دادگاه بین‌المللی که صلاحیت قضایی آن مورد قبول دولت‌های عضو باشد، محاکمه می‌شوند.”
نگارنده به نوبه‌ی خود در این نوشته کوتاه به عنوان مشت نمونه خروار تعدادی از اسناد و مدارکی را از منابع خارجی که همه دلالت بر نسل‌کشی و «ژنوساید» هزاره‌ها توسط امیر عبدالرحمان جابر دارند، ذیلا به نشر می‌رسانم:
در نوشته‌ی تحقیقی که در سایت «Tribal Analysis Center» به نشررسیده است، عمق کینه، عداوت و دشمنی امیر عبدالرحمان علیه هزاره‌ها را در صدور فرمان او عنوانی پشتون‌هایی که در جنگ علیه هزاره‌ها بسیچ شده بودند به وضاحت می‌توان مشاهده‌کرد. امیر عبدالرحمان با صراحت به لشکریانش فرمان کشتار و نابودی کامل هزاره‌ها را چنین صادرکرده است: ” شما برای کشتن و نابود کردن این قوم {هزاره}، بیشترین تلاش تان را آن چنان به خرچ دهید تا دگر هیچ یادی از آنان در داخل مرزهای افغانستان باقی نماند. حتا آنانی که به قدرت من تسلیم شوند، باید خلع سلاح شده و بر طبق آن مجازات شوند. به یاددارید در کشتن و نابودکردن هیچ یک از کسانی که شورش کرده اند، دریغ نکنید. …”
SETTING ORUZGAN’S VIOLENT STAGE THE HAZARA WARS
Tribal Analysis Center, 6610-M Mooretown Road, Box 159. Williamsburg, VA, 23188
Setting Oruzgan’s Violent Stage The Hazara Wars – Tribal Analysis
******************
اسناد و مدارک معتبر تاریخی گواهی می‌دهند، زمانی که نوبت به کشتار جمعی و قتل‌عام هزاره‌ها رسید، این‌بار عبدالرحمان خان به صورت بسیار بی‌رحمانه و شنیع، بیش از نصف نیروی انسانی هزاره‌ها را قتل‌عام کرده و زندان‌ها را از زندانیان هزاره انباشته و بازارهای برده‌فروشی را مملو از زنان، مردان، دختران و پسران هزاره نمود. در این زمینه در نوشته‌ی تحقیقی تحت عنوان « The Fate of Hazaras in Afghanistan» چنین می‌خوانیم: ” … امیر عبدالرحمان بسیاری از گروه‌های مستقل و نیمه مستقل را در طول این زمان تحت انقیاد خویش درآورد. اما مبارزه علیه هزاره‌ها به دلیل وابستگی آنان به مذهب اقلیت شیعه، واقعا شدید بود. آن‌ها را با زور از سرزمین مادری شان به بیرون راندند، به عنوان برده به فروش رساندند، تعداد زیادی از آنان را قتل‌عام کردند. فعالان هزاره ادعا می‌کنند که حداقل ۶۰ درصد از مردم هزاره کشته شدند، به بردگی گرفته شده و یا مجبور به ترک میهن خود به پاکستان و ایران شدند. … “
Melissa Chiovenda -PhD candidate in anthropology at the University of Connecticut-
The Fate of Hazaras in Afghanistan
http://www.tanqeed.org/…/when-they-leave-the-fate-of…/
********************
«گروپ بین‌المللی دفاع از حقوق اقلیت‌ها» نیز در نوشته ای تحت عنوان « Afghanistan Hazaras» به صراحت تذکرداده است که هزاره‌ها قبل از سلطنت امیر عبدالرحمان نزدیک به ۶۷ درصد از کل جمعیت کشور را تشکیل می‌دادند. تا اینکه در زمان حاکمیت امیر عبدالرحمان خان بیش از نصف جمعیت هزاره‌ها قتل‌عام شدند: ” آن‌ها{هزاره‌ها} یکی از بزرگ‌ترین گروه قومی در افغانستان بودند که نزدیک به ۶۷ درصد از کل جمعیت کشور را قبل از قرن نوزدهم تشکیل می‌دادند. اما در سال ۱۸۹۳م، بیش از نیمی از جمعیت آنان قتل‌عام شدند.”
Minority Rights Group International 2008 – World Directory of Minorities and Indigenous Peoples – Afghanistan Hazaras
http://www.refworld.org/docid/49749d693d.html
*******************
پروفیسور فلیپ دینیس استاد دانشکاه نیوانگلند در این زمینه چنین نوشته است : ” درد و رنج آنان {هزاره‌ها} به صورت جدی در اواخر قرن هجدهم با گسیل قبایل مختلف {پشتون} در مناطق هزاره‌ها شروع گردید. امیر پشتون عبدالرحمان تحت عنوان تثبیت حاکمیت مرکزی، هزاره‌ها را تهدیدی برای سلطه پشتون معرفی کرده و با تحریک نفرت و تعصب مذهبی و نژادی، به طرز وحشیانه ای آنان را در یک سری جنگ‌های از ۱۸۸۰ – ۱۹۰۱ سرکوب کردند. {درین جنگ‌ها} هزاره‌ها کشته شدند، مورد تجاوز قرار گرفتند، به صورت برده و کنیز فروخته شدند و سربازان {عبدالرحمان} از سر بریده هزاره‌ها برای عبرت مخالفان کله‌منار ساختند.
بعد از خالی شدن هزاره‌جات از سکنه، حکومت، فرمان شاهانه‌ی را مبنی بر اسکان کوچی‌های پشتون بر زمین‌های هزاره‌ها و دسترسی به تمام چراگاه‌های این منطقه، صادر کرد. بعد از پیروزی، عبدالرحمان ادعاکرد که ما هزاره‌ها را دشمن دین و کشور خویش می‌دانیم و {با این ادعا} پایه و اساس آزار و اذیت کنونی هزاره‌ها را استحکام بخشید. “
Denise Phillips, PhD Candidate, University of New England (UNE) – Hazaras’ Persecution Worsens: Will the New Government show Leadership by lifting the Suspension on Afghani Asylum Claims?
**********************************
در نوشته‌ی تحقیقی دیگری که در سایت «Tribal Analysis Center»در باره فروش اسیران هزاره به عنوان برده و کنیز توسط فرمان امیرعبدالرحمان، نوشته شده است، در این زمینه چنین می‌خوانیم: ” … امیر عبدالرحمان با تائید مولوی‌های سنی مذهب، فتوای کفر هزاره‌ها را صادرکرده و آنان را متهم به شورش، ارتداد و خیانت نمود. این اعلامیه، موجی از احساسات ضدشیعی و خصومت علیه هزاره‌ها را در سراسر کشور ایجادکرد. …
در ضمن، امیر فرمانی دیگری را نیز صادرکرد که زنان و مردان هزاره را به بردگی و کنیزی بگیرند و زمین و اموال هزاره‌ها را به عنوان پاداش به کسانی که در این جنگ شرکت کرده اند، داده‌شود. {بعد از این فرمان} حدودا صدهزار لشکر به همراهی جنگجویان قبایلی پشتون در جنگ بسیچ شدند. در نتیجه، منجر به قتل‌عام، غارت، آوارگی و انقیاد اجباری هزاره‌ها گردید … همان طور که قبلا توسط امیر وعده داده شده بود، هر کس که در این جنگ شرکت کرده بودند اجازه‌داشتند تا هزاره‌ها را به بردگی گرفته و زمین‌های آنان را به عنوان غنیمت جنگی تصاحب کنند.
در حکومت وی {امیر عبدالرحمان} به طور موثر با تحمیل مالیات بر یک دهم از فروش بردگان هزاره و مالیات پنج یک بر زمین‌های غصب شده آنان، تجارت فروش برده رو به رشد نهاد. از جولای ۱۸۹۲م تا جون ۱۸۹۴م تعداد ۹۰۰۰ هزاره اعم از زن و مرد {تنها} در بازار کابل به عنوان برده و کنیز به فروش رسیدند. حکومت تنها از فروش برده‌های هزاره در قندهار بیشتر از هفتادهزار روپیه مالیات اخذکرد. …”
SETTING ORUZGAN’S VIOLENT STAGE THE HAZARA WARS
Tribal Analysis Center, 6610-M Mooretown Road, Box 159. Williamsburg, VA, 23188
Setting Oruzgan’s Violent Stage The Hazara Wars – Tribal Analysis
****************************
داکتر «جان آلفرد گری» که به عنوان جراح امیر عبدالرحمان خان حکمران افغانستان از سال (حدود ۱۸۴۴-۱۹۰۱م)، خدمت کرده است، خاطراتش را در کتابی تحت عنوانی « At the court of the Amir » به نشر رسانده و در بخشی از این کتاب، چشمدیدش را از مظلومیت جامعه‌ی هزاره آن زمان چنین شرح داده است : “…. . به هر حال چندی قبل در کابل یک طفل کوچک هزاره به قیمت نیم کرون و مادر بیچاره اش در بدل ۱۵ شیلینگ و یک پسربچه‌ی شش ساله در بدل پنج شیلینگ فروخته شدند. این زن با فرزندانش متعلق به خانواده هزاره‌هایی بودند که بدبختانه مردان شان به جرم شورش همه کشته شده و زنان و اطفال شان به عنوان برده و کنیز در بازار در معرض فروش گذاشته شده بودند. پسر بچه‌ی شش ساله را من معاینه کردم مصاب به مرض مننژیت و آماس پرده‌های مغزی بود و بدون معالجه در فردای آن روز مرد و مبلغ پنج شیلینگ به مالک ضرر رسید. ….”
John Alfred Gray – At the court of the Amir – A Narrative – PP 212 – 213 – London 1901
************************
در آن زمان دو روزنامه سابق هند به نام (The Mercury and Public Ledger ) نشرشده در شهر کلکته، گزارش فروش ده‌هزار اسیران هزاره را به عنوان برده توسط امیر عبدالرحمان خان به این شرح نوشتند: ” امیر افغانستان (عبدالرحمان) ده هزار اسیران هزاره را به عنوان برده به فروش رساند تا هزینه‌های جنگ را {از فروش پول برده‌ها} پرداخت کند . “
The Mercury (Hobart, as.: 1860-1954), Calcutta, India, October 1893.
همچنان در ۱۹اکتبر سال ۱۸۹۳م روزنامه‌ی «Public Ledger» نیز عین خبر را چنین منتشر کرد: ” امیر افغانستان {عبدالرحمان} تعداد ده‌هزار هزاره را که در جریان جنگ علیه قبایل آنان، توسط لشکریان امیر اسیرشده بودند، به عنوان برده فروخت. “
Daily Public Ledger, Calcutta, India, 19 October 1893.