زنگ خطر برای بامیان ( یکاولنگ )
سیما نوری
در ارتباطاتی که در اخیر با برخی باشندگان مناطق مرکزی حاصل شد متوجه شدیم که
غارت منابع طبیعی ، من جمله استخراج بی رویه و غیر قانونی معادن در بخش نواحی مرکزی مخصوصا یکاولنگ بامیان بخش از عمده اهداف طالبان در طی این یکسال اخیر بوده است . برای افشای این موضوع برای اذهان عمومی سعی میکنم به جزییات بیشتر و معرفی چند معدن در این ساحه بپردازم
یکاولنگ در ولایت بامیان افغانستان دارای منابع طبیعی و معدنی متنوعی است. برخی از مهمترین معادن این منطقه عبارتاند از:
آهن: در برخی مناطق یکاولنگ، ذخایر معدنی آهن نیز وجود دارد که پتانسیل استخراج و بهرهبرداری دارند.
مرمر: سنگ مرمر از دیگر منابع معدنی مهم یکاولنگ است. این سنگها برای استفاده در صنایع ساختمانی و تزئینی بسیار مورد توجه قرار میگیرند.
مس و طلا: تحقیقات نشان دادهاند که در برخی از نقاط یکاولنگ، ذخایری از مس و طلا نیز وجود دارد، اگرچه میزان و قابلیت استخراج آنها ممکن است محدودتر باشد.
. ارگونیت: یک ماده معدنی که بهویژه در صنایع شیمیایی و دارویی کاربرد دارد.
. رخام: نوعی سنگ آهکی که در ساختمانسازی و صنایع مرتبط با سنگهای تزئینی مورد استفاده قرار میگیرد.
که این معادن نشاندهنده ظرفیت بالقوه اقتصادی یکاولنگ هستند که با مدیریت صحیح و سرمایهگذاری مناسب میتوانند به توسعه منطقه و بهبود وضعیت اقتصادی مردم محلی کمک کنند.
به دستور و نظارت طالبان مدت یکسال است که ظواهر مدنی و سنگهای معدن از ساحه گنده کوتل در ۳۶ کیلومتری از مرکز یکاولنگ بارگیری میشود و به بازار یکاولنگ منتقل میشود روزانه حداقل ۵۰ کامیون این انتقالها طبیعی است که هر کدام فی تن ۴۰۰ ( افغانی ) به هر موتروان در منطقه پرداخت میشود و انتقال مجدد آن در مرحله ی دوم از مرکز یکاولنگ به سمت هرات هرکدام فی تن ۲۳۰۰ ( افغانی) به هر موتروان پرداخت میشود . استخراج بی رویه معادن افغانستان مخصوصا ساحات مرکزی مانند بامیان ، که عواید آن نه تنها به مردم نمیرسد بلکه جیب طالبان را پر میکند این روزها تبدیل به یک معضل شده.
از طرفی استخراج بیرویه معادن در افغانستان، به ویژه در مناطق مرکزی مانند بامیان تأثیرات مخربی بر اقتصاد، محیطزیست و جامعه محلی دارد. نظارت و کنترل طالبان بصورت گروه تروریستی بر این فرآیند باعث میشود که این وضعیت به یک معضل بزرگ تبدیل شود. نکات کلیدی منفی این روند عبارتاند از:
- تأمین مالی تروریسم: پول حاصل از غارت معادن توسط طالبان برای تأمین مالی عملیاتهای تروریستی و تقویت این گروه استفاده میشود.
- عدم بهرهمندی مردم محلی: مردم محلی از عواید این معادن هیچ بهرهای نمیبرند و این منابع طبیعی که میتواند به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، به جای آن به جیب طالبان میرود.
- زنگ خطر برای مردم افغانستان: این وضعیت یک زنگ خطر جدی برای مردم افغانستان، به ویژه در مناطق مرکزی است، زیرا نه تنها منابع طبیعی به هدر میرود، بلکه امنیت و ثبات منطقه نیز به خطر میافتد.
- استخراج غیرقانونی و بیرویه: استخراج بیرویه و غیرمسئولانه معادن باعث تخریب محیطزیست، از بین رفتن منابع طبیعی و کاهش فرصتهای شغلی قانونی میشود.
- تخریب محیطزیست: فعالیتهای معدنی غیرقانونی باعث آسیب جدی به محیطزیست محلی میشود، از جمله تخریب زمینهای کشاورزی، آلودگی آبها و هوا، و کاهش تنوع زیستی.
- اقتصاد غیرقانونی و فساد: عواید حاصل از این معادن وارد شبکههای مالی غیرقانونی و فساد میشود، که میتواند باعث افزایش ناامنی و بیثباتی در منطقه شود.
- نابرابری اجتماعی و اقتصادی: عدم دسترسی مردم محلی به عواید معادن باعث افزایش نابرابری اجتماعی و اقتصادی میشود و میتواند نارضایتی و ناامنی را افزایش دهد.
راهحلهای ممکن شامل تقویت نهادهای دولتی و محلی برای نظارت بر فعالیتهای معدنی، ایجاد چارچوبهای قانونی و مقرراتی برای استخراج معادن، و تلاشهای بینالمللی برای کاهش تأثیرات منفی اقتصادی و اجتماعی این فعالیتها است. همکاری جامعه بینالمللی در زمینه ایجاد فشارهای سیاسی و اقتصادی بر گروههای مسلح و کمک به ایجاد نهادهای قویتر و پاسخگو نیز میتواند موثر باشد.